Truce Talks with Local Govts Unacceptable: UNFC

http://www.gissapa.blogspot.com

30 August 2011: Two weeks after Burma's new President had 'invited' ethnic armed resistance groups to hold ceasefire talks with respective local governments, the United Nationalities Federal Council (UNFC) has rejected the proposal as being 'totally unacceptable' as it will not lead to any real resolution for peace.

While welcoming the overture, the multi-ethnic armed coalition said in a letter to the Burmese government, it considers such an offer only a dishonest ploy by Naypyidaw aimed at undermining the unity and solidarity among the different ethnic armed groups, which have fought the central Burmese government for decades.

Ex-Army General President Thein Sein in his public speech on 17 August said ethnic armed groups should approach respective local governments for peace talks, in a rare gesture that Burma watchers believe was a desperate public relations stunt designed to improve the image of a pariah nation.

"Past experience has taught us well that trying to separately negotiate a ceasefire deal with individual groups will not produce desirable results. We consider this a ploy to undermine the solidarity among the ethnic groups," the letter reads.

The letter was sent to the Burmese government on Sunday but was only made available to the media today. A copy was also sent to the pro-democracy leader Aung San Suu Kyi, who had recently offered her personal assistance in the peace process.

The UNFC, which includes some of the largest ethnic armed groups such as the Kachin Independence Organization (KIO) and the Shan State Army (SSA), argued that problems of armed conflicts and lack of peace are grounded in the denial of fundamental human rights and equality to the non-Burman ethnic groups.

The coalition said it rejects the proposal for peace talks with the local-level governments because their grievances are with the central government and not with local governments, which has no real power and only came into existence only in March 2011 whereas the groups have fought the central government for the last 60 years.

Instead the UNFC proposed that the Burmese government appoint a high level negotiation team with real power to broker comprehensive peace deal with the UNFC as a collective force. The UNFC has appointed its own negotiation team, according to sources inside the coalition.

http://chinlandguardian.com/news-2009/1492-truce-talks-with-local-govts-unacceptable-unfc.html

---

editor@chinlandguardian.com

(Editorial) ရည္ရြယ္ခ်က္အတိုင္း က်င့္ႀကံေဆာင္ရြက္ႏိုင္ၾကပါေစ

(အယ္ဒီတာ အာေဘာ္)

ရည္ရြယ္ခ်က္အတိုင္း က်င့္ႀကံေဆာင္ရြက္ႏိုင္ၾကပါေစ

ကၽြႏု္ပ္တို႔သည္ ကၽြန္စနစ္ (၅)ထပ္ကြင္း ညွင္းပမ္းမႈ အမ်ိဳးမ်ိဳးေအာက္တြင္ ႏွစ္ေပါင္း (၂၂၇)သို႔ ခ်ီတက္လာေနၿပီး ျဖစ္ပါသည္။ တခုႏွင့္ တခုအၾကား မည္သည့္ေလာက္ ေ၀းကြာသည္ျဖစ္ေစကာမူ အားလံုးသည္ ဆက္စပ္မႈရွိေနၾကသည္ကို လူတိုင္းေခတ္ႏွင့္အညီ ျမင္ႏိုင္စြမ္း ရွိၾကသည့္ အျမင္အေျမာ္ရွိေသာ ေခတ္ကိုလည္း တက္လွမ္းလာၿပီး ျဖစ္သည္။ ကၽြႏု္ပ္တို႔၏ အတတ္-အသိပညာပိုင္းဆိုင္ရာ က႑မ်ား မွာလည္း ဘက္ေပါင္းစံုႏိုင္ေအာင္အထိ တည္ေဆာက္ႏိုင္ၾကသည့္ ကာလကို ဖန္တီးႏိုင္ၾကေသာ အခ်ိန္အခါလည္း တိုင္ၿပီျဖစ္ပါသည္။

စစ္အုပ္စုႏွင့္ ၎အေပါင္းအပါတို႔၏ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ တည္ၿငိမ္ေရး စီမံကိန္း က်ားကြက္မ်ားကိုပင္ ထိုးထြင္းသိျမင္သည့္ စြမ္းအင္ မ်ားလည္း တပ္ဆင္ရရွိၿပီးသား ကာလသို႔ တက္လွမ္းေရာက္ရွိေနၾကၿပီး ျဖစ္ပါသည္။ ယင္းတို႔က်ားကြက္မ်ား စီမံမႈမျပဳလုပ္ခင္ကတည္း က မိမိတို႔က်ားကြက္မ်ားကို ကင္းခ်ထားၿပီးအေနအထား ျဖစ္ေနၿပီမို႔ မိမိတို႔ အမ်ိဳးသားအက်ိဳးစီးပြားႏွင့္ ဘက္စံုလံုၿခံဳေရး ၀ါဒ လႈပ္ရွားမႈမွာ ပကတိ လုပ္ေဆာင္က်င့္ႀကံမႈမ်ား အဓိကက်ေနပါသည္။

ကၽြႏု္ပ္တို႔၏ ရည္ရြယ္ခ်က္ပန္းတိုင္ကို ေျမႀကီးလက္ခတ္မလြဲ ေရာက္လွမ္းႏိုင္ဖို႔အတြက္ ပကတိအတိုင္း လိုက္နာေဆာင္ရြက္ က်င့္သံုး ၾကမည္ဆိုပါလွ်င္ စီမံကိန္းအတိုင္း ေအာင္ျမင္ႏိုင္မည္မွာ ေသခ်ာေပသည္။ မေအာင္ျမင္ေသးသည့္ အခ်ိန္ကာလအတိုးအတြင္းတြင္ ရည္ရြယ္ခ်က္ မေပ်ာက္ကြယ္ဖို႔၊ ေရႀကိဳင္ရာ ျမက္ႏုရာႏွင့္ ေမြ႔မေပ်ာ္တတ္ျခင္းပင္ ပန္းတိုင္ကို ဆုတ္ကိုင္လွ်က္ႏွင့္ ရန္သူကိုေတာ္လွန္ ေနဆဲျဖစ္သည္ကို ခံယူတတ္ၾကရမည္ ျဖစ္ပါသည္။ ကၽြႏု္ပ္တို႔ အရွိကိုအရွိအတိုင္း သိျမင္လွ်က္ က်င့္ႀကံတတ္ဖို႔ အေရးႀကီးပါသည္။  

မည္သည့္ အခန္းက႑တြင္မဆို ေကာင္းက်ိဳးျဖစ္ေစ၊ ဆိုးက်ိဳးမ်ားျဖစ္ေစ တန္ျပန္မႈ ရွိသည္။ ကၽြႏု္ပ္တို႔ အထူးသတိထားၾကရမည္မွာ ပ်က္ျပားသြားခဲ့သည့္ ယံုၾကည္မႈကို နဂိုအတိုင္း ျပန္လည္ကာ လံုး၀တည္ေဆာက္၍ မရေပ။ ကၽြႏု္ပ္တို႔၏ အဓိကဂုဏ္မွာ အမ်ိဳးသား အက်ိဳးစီးပြား လံုၿခံဳေရးႏွင့္ ဆက္စပ္သည့္ အရာမွန္သမွ် လံုၿခံဳမႈအျပည့္အ၀ ရွိေစေရးပင္ ျဖစ္ပါသည္။

မိမိတို႔၏ မဟာဗ်ဴဟာေျမာက္ တိုက္ပြဲသ႑ာန္သည္ ရန္သူနယ္ခ်ဲ႕သမားမ်ားကို တရားေသာ တိုက္ခိုက္မႈျဖင့္ မိမိတို႔နယ္ေျမမွ အလွ်င္အျမန္ ေျခမႈန္းေမာင္းထုတ္ေရး ၀ါဒျဖစ္သည္။ မိမိတို႔အၾကား ပဋိပကၡမ်ားသည္ ရန္သူေက်ာ့ကြင္းထဲ ခုန္ဆင္းသကဲ့သို႔ ေျဖရွင္း သည့္နည္းလမ္းမ်ား မဟုတ္ဘဲ ပဋိပကၡမွန္သမွ်မွာ ရန္သူေထာင္ေခ်ာက္သာျဖစ္ေၾကာင္း လက္ခံယံုၾကည္ဖို႔ လိုအပ္ပါသည္။ ထို႔တြက္ မိမိတို႔ လုပ္လာႏိုင္သမွ်၊ ဆက္စပ္သမွ် လႈပ္ရွားမႈတို႔သည္ ရန္သူကိုဦးတည္သည့္ တိုက္ကြက္မ်ားျဖစ္ရန္ က်င့္သံုးတတ္ရမည္ျဖစ္ပါသည္။

သို႔ျဖစ္ပါ၍ ကၽြႏု္ပ္တို႔သည္ မည္သည့္အလုပ္၊ မည္သည့္ေနရာ၊ မည္သည့္အခ်ိန္ကာလအေနအထား၊ မည္သည့္အေျခအေန မ်ိဳးပင္ ေရာက္ရွိေနစဥ္ကာမူ စာတလံုး၊ စကားတခြန္း၊ သျခင္းတပုဒ္၊ ေျခတလွမ္း၊ လုပ္ငန္း က႑တခုခုတိုင္းစီတြင္ တဆင့္စီ အမ်ိဳးသား အက်ိဳးစီးပြား လံုၿခံဳေရးအတြက္ ေဇာင္းေပးၿပီး ရည္ရြယ္ခ်က္ မွန္ကန္စြာ လုပ္ေဆာင္ၾကရန္ အေရးႀကီးေနေပသည္။

ထို႔ေၾကာင့္ မၾကာမေႏွာင္းအခ်ိန္တိုအတြင္း အမ်ိဳးသားအက်ိဳးစီးပြားမ်ား လံုၿခံဳေရးႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေျမေပၚေျမေအာက္၊ ေရေပၚေရ ေအာက္အျပင္ မ်ိဳးဆက္သစ္ လူေကာင္းလူေတာ္ အရင္းအျမစ္မ်ားကို ပိုမိုထိမ္းသိမ္း၊ ေမြးျမဴကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ႏိုင္ေအာင္ အဓိက အခန္းက႑တြင္ အမ်ိဳးသမီးမ်ား၊ မပါ၀င္ေသးေသာ မိတ္ေဆြသဟာယမ်ား၊ နီးစပ္သည့္ မ်ိဳးခ်စ္ျပည္ခ်စ္မ်ားအျပင္ မိမိတို႔၏ သားသမီး မ်ား အပါအ၀င္ ဘက္စံုဖက္မွ ရည္ရြယ္ခ်က္အတိုင္း က်င့္ႀကံေဆာင္ရြက္ႏိုင္ၾကေစဖို႔အေရး စစ္မွန္ေသာအမ်ိဳးသားေရး၀ါဒ တာ၀န္ ကိုယ္စီကို ယူၾကရန္ ႏႈိးေဆာ္တိုက္တြန္းစည္း႐ံုး ပူးေပါင္းလုပ္ေဆာင္ၾကဖို႔ ပန္ၾကားလိုက္ရပါသည္။

အေမရိကန္ သံအမတ္ေတြဟာ က်ေနာ္တို႔အေပၚမွာ ေႏြးေထြးမႈ မရွိဘူး (RNDP အတြင္းေရးမႉး ဦးလွေစာႏွင့္ အင္တာဗ်ဴး)

အေမရိကန္ သံအမတ္ေတြဟာ က်ေနာ္တို႔အေပၚမွာ ေႏြးေထြးမႈ မရွိဘူး (RNDP အတြင္းေရးမႉး ဦးလွေစာႏွင့္ အင္တာဗ်ဴး)

ကိုဝိုင္း | ၾကာသပေတးေန႔၊ ၾသဂုတ္လ ၁၈ ရက္ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ ၂၁ နာရီ ၃၇ မိနစ္

 http://www.gissapa.blogspot.com

ခ်င္းမိုင္ (မဇၥ်ိမ) ။      ။ အေမရိကန္ အထက္လႊတ္ေတာ္ ႏိုင္ငံျခားေရး ေကာ္မတီ ဥကၠ႒ ဂၽြန္ကယ္ရီ John Kerry ၏ အၾကံေပး မစၥတာ အတ္မန္ ထရီဗက္ဒီ Atman Trivedi သည္ ဗုဒၶဟူးေန႔က အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ အန္အယ္ဒီ အေထြေထြအတြင္းေရးမႉး ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၊ ဒုဥကၠ႒အပါအဝင္ ဗဟိုအလုပ္အမႈေဆာင္ ေကာ္မတီဝင္မ်ားႏွင့္ ေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြးခဲ့သည္။

ထို႔အတူ ဒီမိုကေရစီမိတ္ေဆြမ်ား ပါတီအစုအဖြဲ႔ျဖစ္ေသာ မြန္-AMDP၊ ဖလံု-စေဝၚ၊ ရခိုင္-RNDP၊ ဒီ/ၿငိမ္း၊ ဒီမိုကရက္တစ္ ပါတီ-DP၊ ခ်င္း-CNP၊ NDF၊ UDP အပါအဝင္ တစည တို႔မွ ကိုယ္စားလွယ္ မ်ားႏွင့္လည္း တစုတည္း ေတြ႔ဆံုသည္။ က်ားျဖဴပါတီ SNDP မွာမူ မအားလပ္သျဖင့္ မလာႏိုင္ေၾကာင္း တက္ေရာက္သူမ်ားက ေျပာသည္။ ေမးျမန္းေဆြးေႏြးမႈ အေၾကာင္းအရာမ်ားႏွင့္ ရခိုင္ တိုင္းရင္းသားမ်ား တိုးတက္ေရးပါတီ RNDP ၏ ပါတီ အတြင္းေရးမႉး ဦးလွေစာ ကို မဇၥ်ိမ သတင္းေထာက္ ကိုဝိုင္းကေမးျမန္းထားသည္။

ဆရာတို႔ ဘာေတြမ်ား ေဆြးေႏြးၾကလဲ Message ေရာ ဘာမ်ား ေပးလိုက္ႏိုင္ေသးလဲ။

“ေဆြးေႏြးတာကေတာ့ဗ်ာ ေလာေလာဆယ္ လက္ရွိအေျခအေနနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တို႔ သေဘာထား ေတြကို ေမးျမန္းတာပါပဲ။ သိပ္ အေျပာင္း အလဲၾကီး သိပ္ေထြေထြထူးထူး ထူးထူးျခားျခားေတာ့ မရွိပါဘူး။ ေျပာ႐ိုး ေျပာစဥ္ပါပဲ။ က်ေနာ္တို႔ အီးယူတို႔ဘာတို႔နဲ႔ ေဆြးေႏြးတယ္ဆိုရင္ အီးယူနဲ႔ ေဆြးေႏြးတာကမွ ေတာ္ေတာ္ေလး ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ရွိတယ္ေပါ့ဗ်ာ။ အခုဟာကေတာ့ သာမန္ေဆြးေႏြး လုပ္႐ိုးလုပ္စဥ္ေလာက္ပါပဲ”

Sanction ကိစၥေတြေကာ ေဆြးေႏြးျဖစ္ေသးလားဗ်။

“Sanction ကိစၥေတာ့ မပါဘူး ခင္ဗ်”

ႏိုင္ငံေရးအရ ထူးျခားတဲ့ ေဆြးေႏြးမႈေကာ ေဆြးေႏြးတာ ရွိလားခင္ဗ်ာ့။

“မေဆြးေႏြးခင္ က်ေနာ္တို႔ ဒီမိုကေရစီ မိတ္ေဆြ ပါတီ ၉ ပါတီကေနၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တို႔ လုပ္ေဆာင္ခဲ့တဲ့ ဟာေလး

ေတြကို က်ေနာ္တို႔ ေျပာျပတယ္ေပါ့ဗ်ာ။ က်ေနာ္တို႔ ျပည္တြင္း စစ္ရပ္ေရးနဲ႔ ပတ္သက္တာ၊ အက်ဥ္းသား လြတ္ေျမာက္ေရး အေထြေထြ လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ ဆိုတဲ့ဟာ၊ Sanction ႐ုပ္သိမ္းေရး ျပႆနာေတြ၊ က်ေနာ္တို႔ ေဆြးေႏြးခဲ့တဲ့ ျဖစ္စဥ္ကို က်ေနာ္တို႔ ပါတီက Paper တခု လုပ္ထားတယ္ဗ်ာ။ အဲဒီ Paper ကို ဦးမ်ဳိးၫြန္႔ေပါ့ဗ်ာ ဒီၿငိမ္းပါတီကေနၿပီးေတာ့ ရွင္းျပတယ္။ အဲဒီအေပၚမွာ သူက တခ်ဳိ႕ဟာေတြကို လိုက္ေမးတယ္။ လက္ရွိ ဗမာျပည္ရဲ႕ ႏုိင္ငံေရး အေနအထားေပၚမွာ က်ေနာ္တို႔ ဘယ္လိုျမင္တယ္ အဲဒါေတြကို ေမးပါတယ္”

“အဲဒီေတာ့ က်ေနာ္ေပါ့ေလ က်ေနာ္ ရခိုင္ပါတီကဆိုေတာ့ တိုင္းရင္းသား ကိစၥေတြလည္း ေမးပါတယ္။ က်ေနာ့ ခံစားခ်က္ တခုကိုေတာ့ က်ေနာ္ ေျပာလိုက္တယ္ေနာ္။ က်ေနာ္က သူတို႔ကို ဘာေျပာလိုက္လဲ ဆိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ဒီမိုကရက္တစ္ ပါတီေတြနဲ႔ အေမရိကားက သံတမန္ အရာရွိေတြေပါ့ဗ်ာ။ Diplomatic Official ေတြနဲ႔ ေဆြးေႏြးတဲ့အခါမွာ အေမရိကားက အဲဒီ Diplomatic ေတြဟာ က်ေနာ္တို႔အေပၚမွာ သိပ္ေႏြးေႏြးေထြးေထြး မရွိဘူးလို႔၊ ေျပာလိုက္တယ္”

“အဲဒီ ဘာေၾကာင့္လည္းလို႔ ဆိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔ဟာ ဒီ ၂၀၀၈ ဖြဲပစည္းပံု ေအာက္မွာ ေရြးေကာက္ပြဲ ဝင္ခဲ့တယ္ေပါ့ဗ်ာ။ အဲဒါနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ အေမရိကန္က က်ေနာ္တို႔ကို စစ္တပ္ထင္လို႔ ေႏြးေႏြးေထြးေထြး မရွိတာလား။ က်ေနာ္တို႔ကို ဒီမိုကေရစီ ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြလို႔ ခင္ဗ်ားတို႔ မသတ္မွတ္ခ်င္တာလား။ က်ေနာ္တို႔ ပါတီေထာင္ရတဲ့ ကိစၥဟာ ကိုယ္ပိုင္ သီးျခား ျပႆနာေတြရွိတယ္ အထူးသျဖင့္ တိုင္းရင္းသား ဆိုတာက ေလာေလာဆယ္ေပါ့ဗ်ာ စီးပြားေရးအရ ႏိုင္ငံေရးအရ အင္မတန္ ဆင္းဆင္းရဲရဲ ဒုကၡေရာက္ၿပီး အဖိႏွိပ္ခံရတဲ့ လူမ်ဳိးစု အုပ္စုေတြေနာ္၊ ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈ level နိမ့္က်တယ္။ အဲဒီအတြက္ က်ေနာ္တို႔ဟာကိုယ့္ရဲ႕ Identity အတြက္ ပါတီေတြ ေထာင္ၾကတယ္၊ Plat found ေတြယူၾကတယ္။ က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ အသံကို ႏိုင္ငံတကာ သိေအာင္ ျပည္တြင္းမွာ သိေအာင္ လူထုကို စည္း႐ံုး လုပ္ေဆာင္ခဲ့ၾကတယ္။ အဲဒါနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ခင္ဗ်ားတို႔က အဲဒီလို က်ေနာ္တို႔ကို ဒီမိုကရက္တစ္ပါတီေတြလို႔ မသတ္မွတ္ဘူးဆိုရင္ေတာ့ ခင္ဗ်ားတို႔မွားတာပဲလို႔ က်ေနာ္ေျပာတယ္ဗ်။ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ေျပာတယ္”

“သူကေျပာတာက သတ္မွတ္ပါတယ္တဲ့ သတ္မွတ္လို႔လည္း ခင္ဗ်ားတို႔ကို ဒီမွာေခၚၿပီး ေဆြးေႏြးတာပဲ အဲဒီလိုေျပာတယ္။ က်ေနာ္တို႔ ဒီမိုကရက္တစ္ပါတီနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ဒီအေမရိကန္ အစိုးရ Sympathy ေတြဘာမွ တခုမွ လကၡဏာ မျပည့္ဘူး။ က်ေနာ္တို႔ကို စိတ္ဓာတ္ေရးရာ အရေသာ္လည္းေကာင္း၊ တျခား Sympathy ေတြဘာမွ အျပဳသေဘာေတြ ေဆာင္တာေတြ မေတြ႔ရဘူး ဆိုတဲ့အေၾကာင္း က်ေနာ္ေျပာတယ္။ က်ေနာ္ ဥပမာ တခု ေျပာလိုက္ေသးတယ္။ ဒီမိုကရက္တစ္ ဂ်ာနယ္ဆိုတဲ့ စာအုပ္ကေလးတခု အကူအညီေပးဖို႔ဟာကို အေမရိကန္သံ႐ံုးတို႔ အေမရိကန္က တာဝန္ရွိသူေတြက အင္တင္တင္ လုပ္ေနတယ္ ေတာ္ေတာ္ ခက္ခဲခဲ ႀကိဳးစားေနရတယ္။ အဲေတြ က်ေနာ္ ေျပာျပ လိုက္တယ္။ သူကေတာ့ ေနာက္ထပ္ ဘာေတြ ကူညီရမလဲ Capacity building ဘာေတြ ညာေတြေျပာတာေပါ့ဗ်ာ”

“ေလာေလာဆယ္ လက္ရွိ ဗမာျပည္ႏိုင္ငံေရး အေျခအေနနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့လည္း ေမးၾကတယ္ ေျဖၾကတယ္ ေပါ့ဗ်ာ။ အခုေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ ေဆြးေႏြးတာေပါ့ဗ်ာ က်ေနာ္တို႔ သေဘာထားေတြ ပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ အမ်ားစု အဖြဲ႔ေတြ ကေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ သေဘာတူၾကပါတယ္။ အတူတူပါပဲ။ က်ေနာ္တို႔က လက္ရွိ အေျခအေနဟာ သိပ္အေကာင္းႀကီးလည္း မဟုတ္ဘူး။ တခ်ဳိ႕ဟာေတြ ေတာ္ေတာ္စိတ္ပ်က္စရာ ေကာင္းတယ္။ ဒါေပမယ့္ အျပဳသေဘာ ေဆာင္တဲ့ လကၡဏာေတြ ေတြ႔ရတယ္ ေပါ့ဗ်ာ။ အခုဆို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ ေတြ႔တာကို က်ေနာ္တို႔ ဝမ္းသာတယ္။ ႀကိဳဆိုတယ္။ ေယဘုယ် ေျပာမယ္ဆိုရင္ သိပ္အေကာင္းႀကီး အျမင္လည္း မဟုတ္ဘူး။ ဒါေပမယ့္ အဆိုးျမင္လည္း မဟုတ္ဘူး။ နည္းနည္း ေမွ်ာ္လင့္တာေပါ့ဗ်ာ။ အဲဒါေတြေျပာတာ”

စိတ္ပ်က္စရာ ေကာင္းတယ္ဆိုတာ ဘယ္အခ်က္ေတြကို ဆိုလိုခ်င္တာလဲ ခင္ဗ်ာ့။

“ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြ လြတ္ေျမာက္ေရး ကိစၥ အကုန္လံုး ဝါးသြားတယ္ဗ်ာ။ ျပည္တြင္းလည္း အမ်ားျပည္သူရဲ႕ ဘဝမွာ ဘာမွ ေပွ်ာ္ရြင္ၾကည္ႏႈးရမယ့္ ကိစၥရွိတယ္လို႔ အလွည့္အေျပာင္းရယ္လို႔ ဘာမွ မခံစားရဘူးဗ်ာ။ အခ်ိန္ယူရမယ္ ဆိုတာလည္း က်ေနာ္တို႔ နားလည္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ လက္ငင္းလက္ေတြ႔မွာ လုပ္ျပစရာေတြ တပံုတပင္ႀကီး ရွိတယ္ဗ်ာ။ အဲဒါေတြကို ဒိုင္းဒိုင္းဒိုင္းဒိုင္း လုပ္ျပလို႔ရတယ္ဗ်ာ။ စိတ္ပ်က္ဖို႔ ေကာင္းတာေပါ့။ ဝန္ႀကီးဆိုတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြကလည္း မဆလ ေခတ္တုန္းကလိုေပါ့ဗ်ာ ႏွက္ၾကတယ္ ျပဳၾကတယ္။ သက္ဆိုင္ရာကို ၫႊန္ၾကား ၾကတယ္။ အခု ေလာေလာဆယ္ ျမန္မာျပည္မွာ တာဝန္ရွိတယ္ဆိုတဲ့ ဝန္ၾကီးေတြ ကိုယ္တိုင္က မဆလ ေနာက္ပိုင္း လုပ္နည္းလုပ္ဟန္ေတြက ဘာမွ ကြဲကဲြျပားျပားမေတြ႔ရဘူး။ အဲဒါေတြ အင္မတန္ စိတ္ပ်က္ဖို႔ေကာင္းတယ္”

“မီဒီယာေတြလည္း ဒီလိုပဲ မဆလေခတ္တုန္းက သတင္းမီဒီယာေတြ သတင္းစာေတြေပါ့ဗ်ာ၊ အခု ေလာေလာဆယ္ မဆလေခတ္ ေနာက္ပိုင္း ေနာက္ၿပီးေတာ့ ၈၈ နဲ႔ ၂ဝ၁ဝ ၾကားမွာရွိတဲ့ သတင္းစာ ေတြရဲ႕ပံုစံနဲ႔ ဘာမွ အေျပာင္းအလဲ မရွိဘူးဗ်။ စိတ္ပ်က္ဖို႔ ေကာင္းတာေပါ့ဗ်။ အထူးသျဖင့္ တိုင္းရင္းသားျပည္သူေတြ တိုင္းရင္းသား နယ္ေျမေတြေပါ့ဗ်ာ ရွမ္း၊ ရခိုင္၊ မြန္၊ ခ်င္း သစည္ျဖင့္ အင္မတန္ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးတဲ့ ေဒသေတြမွာ ဘာမွ ထိထိေရာက္ေရာက္ ဖြံ႔ၿဖိဳး တိုးတက္မႈ ေတြ ဘာမွမေတြ႔ရဘူး။ အဲဒါေတြကို ဂ႐ုတစိုက္လုပ္မယ္ဆိုတာလည္း က်ေနာ္တို႔ မၾကားရဘူးဗ်ာ။ အဲဒါေတြ အင္မတန္ စိတ္ပ်က္ဖို႔ ေကာင္းတာေပါ့ဗ်ာ”

လက္ငင္းလုပ္ျပစရာရွိတယ္ဆိုရင္ ဘာေတြကို လုပ္ျပေစခ်င္လဲခင္ဗ်ာ့။

“လက္ငင္း လုပ္ျပစရာဗ်ာ နံပတ္တစ္ ျမန္မာျပည္မွာ လက္ငင္းလုပ္ျပစရာ အင္မတန္လြယ္တဲ့ ကိစၥပဲ။ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြကို က်ေနာ္တို႔ ဒီမိုကေရစီကို ျမတ္ႏိုးၿပီးေတာ့ တိုင္းျပည္ကို ခ်စ္တဲ့အတြက္ ေထာင္ထဲ ေရာက္ေန သူေတြ ရွိတယ္ဗ်ာ။ ျမန္မာျပည္ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းကို ဘာမွ ဆိုးဆိုးရြားရြား လုပ္ခဲ့သူေတြလည္း မဟုတ္ဘူး။ ေက်ာင္းသားေတြ ရွိတယ္ေနာ္။ အဲဒီေတာ့ ႏိုင္ငံေရးနဲ႔ မိမိယံုၾကည္ ခ်က္ေၾကာင့္ ေထာင္ထဲေရာက္ေနတဲ့လူေတြ လႊတ္ေပးလိုက္ေပါ့ဗ်ာ။ ဘာခက္ခဲတဲ့ ကိစၥလည္း။ အဲဒါမ်ဳိးလိုေပါ့ဗ်ာ”

“ေနာက္တခုက က်ေနာ္တိုင္းရင္းသားတေယာက္အေနနဲ႔ ေျပာတယ္။ တိုင္းရင္းသားေဒသေတြဟာ အင္မတန္ ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈ ေနာက္က်တယ္။ ရခိုင္ျပည္မွာဗ်ာ သဘာဝဓာတ္ေငြ႔ေတြ အမ်ားၾကီးထြက္တယ္။ သဘာဝဓာတ္ေငြ႔ေတြ ေရာင္းၿပီး သူတို႔ ပိုက္ဆံေတြအမ်ားၾကီးရတယ္။ လွ်ပ္စစ္မီးရေအာင္လုပ္ေပးဖို႔ ဘာခက္သလဲဗ်။ တာဘိုင္ တလံုး ႏွစ္လံုး တည္ၿပီးေတာ့ လုပ္လိုက္ရင္ရတာပဲ။ ဆင္းရဲမႈ တိုက္ဖ်က္ေရး လုပ္စရာမလိုဘူး။ လွ်ပ္စစ္မီးရရင္ တိုင္းရင္းသားေဒသေတြဟာ အမ်ားၾကီး ဖြံ႔ၿဖိဳး တိုးတက္လာမယ္။ ဒါလက္ငင္း လုပ္လို႔ရတဲ့ကိစၥေတြပဲ။ ေနာက္ ပညာေရး Reform ေတြအမ်ားၾကီး လက္ငင္းလုပ္လို႔ ရတဲ့ကိစၥေတြ ရွိတယ္။ ရွည္ရွည္ေဝးေဝးေတြ အဲဒီ ကတိကဝတ္ေတြက (ေတာင္းဆိုမယ့္) ကတိကဝတ္ေတြထက္ လက္ငင္း လုပ္ျပလို႔ရတဲ့ လုပ္ငန္းေတြ အမ်ားႀကီး ရွိပါတယ္။ ဒါ ဥပမာအားျဖင့္ေျပာတာပါ။”

“က်ေနာ္ဆိုလိုတဲ့သေဘာကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ အျပဳသေဘာေဆာင္တဲ့ အခ်က္အလက္ကေလးေတြ ေတြ႔ရသလို အင္မတန္စိတ္ပ်က္စရာေကာင္းတဲ့ ေႏွာင့္ေႏွးမႈေတြ ေတြ႔ရတယ္။ အဲဒါကိုေျပာတာပါ။ ေနာက္တခုက ျပည္တြင္းစစ္ ရပ္တယ္ဆိုတာ က်ေနာ္တို႔ အပစ္အခတ္ ရပ္ပါတယ္ေပါ့ဗ်ာ။ က်ေနာ္တို႔ ထိုးစစ္ေတြရပ္လိုက္ပါတယ္။ ဘာခက္တာ မွတ္လို႔ဗ်ာ။ က်ေနာ္တို႔ ျမန္မာျပည္မွာ တိုင္းရင္းသား ညီေနာင္သားခ်င္းေတြအေနနဲ႔ က်ေနာ္တို႔ စစ္ပြဲေတြကို မလိုခ်င္ဘူး ဒါေၾကာင့္ ျပည္တြင္းစစ္ ထိုးစစ္ေတြကို ရပ္လိုက္ပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ စစ္ဆင္ေရးေတြကို ရပ္လိုက္ ပါတယ္ေပါ့ဗ်ာ။ အပစ္အခတ္ရပ္ေရးအလုပ္ က်ေနာ္တို႔ ၾကိဳဆိုပါတယ္ ဒါ ဘာခက္တာ မွတ္လို႔ ဗ်ာ ဒါရွင္းရွင္းေလးပဲ”

လက္ရွိႏိုင္ငံေရး အေျခအေနနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ေရာ။

“လက္ရွိႏိုင္ငံေရးအေျခအေနနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ က်ေနာ္ေျပာပါမယ္ေနာ္။ က်ေနာ္မေန႔ကလည္း ေျပာလိုက္ပါတယ္။ အဲဒီအေမရိကန္အဖြဲ႔ေတြကို။ အင္မတန္လည္း စိတ္ပ်က္ဖို႔ေကာင္းတယ္ ေပါ့ဗ်ာ။ ဒါေပမယ့္ အျပဳ သေဘာေဆာင္တယ္လို႔ ထင္ရတဲ့ အခ်က္အလက္လည္း ျမင္ရတယ္။ အဲဒီလိုေတာ္ေတာ္ကို ျဖစ္ေနတယ္ဗ်။ ႐ိုးသားပြင့္လင္းမႈေတြနဲ႔ တကယ့္ လက္ေတြ႔က်တဲ့ အလုပ္ေတြကို ျမင္ခ်င္တယ္ေပါ့ဗ်ာ။ အခုဆိုရင္ က်ေနာ္တို႔ ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြကို (ပါတီတခုက ၃ေယာက္) ေနျပည္ေတာ္မွာ work shop တခုေခၚထားတယ္ေပါ့ဗ်ာ။ အဲဒီ  work shop ေတြကလည္း ဘယ္ေလာက္ လက္ေတြ႔က်က် အလုပ္လုပ္မလည္းဆိုတာ ဗမာျပည္ကေတာ့ အဲဒီလို ေတာ့္ေတာ့ကို ခတ္႐ႈတ္႐ႈတ္ေပါ့ဗ်ာ ျဖစ္ေနတယ္။”

“အဲဒီေတာ့ ကစားေနၾကတာလား ဆိုတာလည္း က်ေနာ္တို႔ တိုင္းရင္းသားအေနနဲ႔ အင္မတန္ အားနည္းတဲ့ ႏိုင္ငံေရး ပါတီ တခုအေနနဲ႔ စဥ္းစားစရာပဲေပါ့ဗ်ာ။ အခု အာဆီယံရဲ႕ ဥကၠ႒ကိစၥေနရာေတြေရာ ျပည္တြင္းစစ္ကိစၥေတြေရာ ဆင္းရဲမႈ တိုက္ဖ်က္ေရးေတြေရာ မေန႔တေန႔ကေျပာခဲ့တဲ့ ဦးသိန္းစိန္မိန္႔ခြန္းထဲမွာေတာ့ ေကာင္းတာေတြလည္း ပါသလို စိတ္ညစ္စရာေတြလည္း ေတြ႔ရတယ္ေပါ့ဗ်ာ။ အဲဒီလို အင္မတန္ စိတ္ပ်က္စရာေတြလိုလို လင္းေရာင္ျခည္ သန္းလာ သလိုလို ေတာ္ေတာ္ ႐ႈတ္ေထြး ေနတယ္ဗ်။ က်ေနာ္တို႔ကေတာ့ အရွိတရားကို ပြင့္ပြင့္လင္းလင္းပဲ ခ်ျပၿပီးေတာ့ လမ္းေၾကာင္းသစ္ေတြကို ျပတ္ျပတ္သားသားေလွ်ာက္ရေအာင္ ဆိုတာမ်ဳိးပဲ ၾကားခ်င္ပါတယ္”

“အခုဟာက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ ေဆြးေႏြးတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကလည္း သူတို႔ တသက္လံုးေပါ့ဗ်ာ

ဟို အဆင္မေျပျဖစ္ခဲ့တဲ့ အစိုးရနဲ႔ တစံုတရာ နားလည္မႈရၿပီးေတာ့ အျပဳသေဘာ အေကာင္းသေဘာ တိုင္းျပည္

အတြက္ လုပ္ၾကမယ္ ဆိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ဝမ္းသာပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဘယ္လိုလုပ္ၾကမလဲ။ အဲဒီေတာ့ ေတာ္ေတာ္ ႐ႈတ္ေထြးတယ္ဗ်။ က်ေနာ္တို႔က အရင္တုန္းကဆိုရင္ က်ေနာ္တို႔က အန္အယ္ဒီကေတာ့ မဝင္ဘူး။ တေလွ်ာက္လံုး လူေတြကို တိုက္လာတယ္။ တိုက္လာတဲ့လူေတြက အခု အစိုးရနဲ႔ ပူးေပါင္းလုပ္မယ္။ ေနာက္တခါ ျပည္တြင္းစစ္ၾကီး ကလည္း မီးေတာက္လာတယ္။ ဒီျပႆနာေတြ အကုန္လံုး ႐ႈတ္႐ႈတ္ေထြးေထြးက က်ေနာ္တို႔ကေတာ့ အျပဳသေဘာ ျမင္ပါတယ္။ အေကာင္းဆံုး ျဖစ္ေစခ်င္ပါတယ္။ အဲဒါ ႐ႈတ္ေထြးတာေတာ့ ေတာ္ေတာ္ ႐ႈတ္ေထြးေနတာ။ ပြင့္လင္းမႈေတြလည္း သိပ္မေတြ႔ရဘူး”

ငါ…သစၥာေဖါက္

ငါ…သစၥာေဖါက္

အမ်ိဳးသားေရး မူ၀ါဒလမ္းစဥ္

ငါသိလို႔၊

ညီညြတ္ေရး လုပ္ဖို႔လမ္းhttp://www.gissapa.blogspot.com

ငါျမင္ေရပိုင္၊

ေတာ္လွန္ေရး ေအာင္ပြဲဆင္ဖို႔

ငါလုပ္တတ္ယင့္။

ငါနန္႔ သဘာ၀က

ဇာခါ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး မရ၊

ဘံုပိုင္ျဖစ္လို႔လတ္

တေယာက္တည္းကို ဟန္႔တားေရ

၀ါဒဆိုးတိစြာ လက္တြီနန္႔ ျခားနားေရ။

ေတာ္လွန္ေရး ဆံုးတိုင္ေအာင္

မတည္တံ့ႏိုင္ေရ

ငါ့ခႏၵာ ႐ုပ္နာမ္

ငါ့သြီးဆိုးက ပူဆာနိန္စြာပင္

သက္ေရာက္မႈတိုင္း တန္ျပန္မႈရွိသည္ျဖစ္လို႔

ငါ…သစၥာေဖါက္…။

ေအာင္သန္း

NUPA – AA. August 19, 2011.

ေဒၚစုႏွင့္အစိုးရေတြ႕ဆံုမႈမွ သံုးပြင့္ ဆိုင္ ေဆြးေႏြးပြဲ ျဖစ္လာရန္ ေမွ်ာ္ လင့္ခ်က္နည္း

ၾသဂုတ္လ ၁၆ရက္။ ေစာခါးစူး (ေကအိုင္စီ)

အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္-NLD ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ အစိုးရ၀န္ႀကီး ဦးေအာင္ၾကည္တို႔ ေတြ႕ဆံုၿပီး ႏွစ္ဖက္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ သေဘာထားထုတ္ျပန္ထားေသာ္လည္း သံုးပြင့္ဆိုင္ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးေရး ျဖစ္လာရန္ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ နည္းသည္ဟု အတိုက္အခံတိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕မ်ားက ေျပာသည္။

အလုပ္သမားႏွင့္ လူမႈ၀န္ထမ္း၀န္ႀကီးဌာန ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီး ဦးေအာင္ၾကည္ႏွင့္ ေဒၚစုတို႔ ၾသဂုတ္လ ၁၂ရက္ႏွင့္ ဇူလိုင္လ ၂၅ ရက္၌ ေတြ႕ဆံုခဲ့ၿပီးေနာက္ အစိုးရႏွင့္ NLD အၾကားသာမက အစိုးရႏွင့္ ဒီမိုကေရစီလႈပ္ရွားမႈအၾကားတြင္ပါ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရး လမ္းေၾကာင္းသို႔ ဦးတည္ေနသည္ဟု NLD ၏ ေျပာၾကားခ်က္ကို အတိုက္အခံ လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႕မ်ားက တု႔ံျပန္လိုက္ျခင္း ျဖစ္ သည္။

NLD ၏ ေျပာခြင့္ရပုဂၢိဳလ္ ဦးဥာဏ္၀င္းက “သံုးပြင့္ဆိုင္ ေဆြးေႏြးပဲြကေတာ့ အခ်ိန္ၾကာေစာင့္ရဦးမယ္။ ပထမႏွစ္ဖြဲ႕ (NLDနဲ႔အစိုးရ) အဆင္ေျပသြားရင္ က်န္တာေတြ တဆင့္ၿပီးတဆင့္ ျဖစ္လာမွာပါ။”ဟု ေကအိုင္စီကို ေျပာသည္။

လက္ရွိအေျခအေနအရ NLD သည္ အစိုးရႏွင့္ ၫွိႏိႈင္းေနဆဲကာလျဖစ္ၿပီး ႏွစ္ဘက္နားလည္မႈ ရသြားပါက က်န္သည့္ တိုင္းရင္း သားအေရးကို ခ်န္ထားလိမ့္မည္မဟုတ္ဟု ၎က ေျပာသည္။

ကရင္အမ်ဳိးသားအစည္းအ႐ံုး-KNU ၏ တြဲဖက္အတြင္းေရးမွဴး(၁) ဗိုလ္မွဴးေစာလွေငြက “အစိုးရနဲ႔ NLD တို႔ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ သြားမွာဟာ KNU အေနနဲ႔ အေကာင္းျမင္ေပမဲ့ အမ်ားႀကီးေတာ့ မေမွ်ာ္လင့္ထားဘူး။ ဘာျဖစ္လဲဆိုေတာ့ အခ်ိန္အၾကာႀကီးမွ ျဖစ္ လာမယ့္ကိစၥကို ေဟာကိန္းထုတ္လို႔ မရဘူး။”ဟု ေကအိုင္စီကို ေျပာသည္။ ျမန္မာအစိုးရႏွင့္ NLD တို႔ ေရွ႕ဆက္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈမ်ားျပဳလုပ္ၿပီး သံုးပြင့္ဆိုင္ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲ ျဖစ္ေပၚလာေရးဆိုလွ်င္ အစိုးရအေပၚသာ မူတည္ေနသည္ဟု သူက ျဖည့္စြက္ေျပာဆိုသည္။

မြန္ျပည္သစ္ပါတီ-NMSP ၏ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ ႏိုင္ဟံသာကလည္း “အစိုးရက NLDနဲ႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ လုပ္လိုက္ တာဟာ ႏိုင္ငံေရး လွည့္ကြက္တခုပဲလို႔ ျမင္တယ္။ သံုးပြင့္ဆိုင္ကေတာ့ ျဖစ္ဖို႔မလြယ္ပါဘူး။”ဟု ေျပာသည္။ အစိုးရႏွင့္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈတြင္ NLD ပါတီသည္ ၀ါရင့္သည့္ ႏိုင္ငံေရးအဖြဲ႕ျဖစ္သည့္အတြက္ ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ တိုင္း ရင္းသားမ်ား၏ ရသင့္ရထုိက္သည့္ အခြင့္အေရးကို ဆက္လုပ္သြားမည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ေသာ္လည္း ၎တို႔ႏွစ္ဖြဲ႕၏ ပူးေပါင္း ေဆာင္ ရြက္မႈသည္ မည္သည့္ကာလအထိ အခ်ိန္ၾကာျမင့္မည္ကို ေစာင့္ၾကည့္ရဦးမည္ျဖစ္ေၾကာင္းလည္း သူက ဆက္ေျပာသည္။

ထို႔အျပင္ အစိုးရႏွင့္ တိုက္ပြဲ ျဖစ္ပြားေနသည့္ ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးအဖြဲ႕-KIO ကလည္း ျမန္မာအစိုးရႏွင့္ တတိယ အႀကိမ္ ေတြ႕ ဆံုခဲ့ၿပီးေနာက္ ယခုဆိုလွ်င္ ေဆြးေႏြးပဲြ ပ်က္သြားသည့္ အေနအထားသို႔ ေရာက္ေနၿပီဟု ေျပာဆိုထားသည္။

၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲအၿပီး ျမန္မာအစိုးရသစ္လက္ထက္တြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ အစိုးရ၀န္ႀကီး ဦးေအာင္ၾကည္ႏွင့္ ၂ႀကိမ္ ထပ္မံ ေတြ႕ဆံုခဲ့ၿပီးေနာက္ တိုးတက္မႈမ်ားရွိသည္ဟု NLD က ႀကိဳဆိုေၾကာင္း ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။

NLD ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ ၂၀၁၀ ႏို၀င္ဘာလ မတိုင္မီ ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္ျဖင့္ ရွိစဥ္ ကာလအတြင္း ယခင္ စစ္အစိုးရလက္ထက္ အစိုးရ၀န္ႀကီး ဦးေအာင္ၾကည္ႏွင့္ ၉ႀကိမ္ ေတြ႕ဆံုခဲ့ေသာ္လည္း သိသားထင္ရွားသည့္ ႏိုင္ငံေရးရလဒ္ေကာင္း မရခဲ့ေပ။

ဖက္ဒရယ္စနစ္

ဖက္ဒရယ္စနစ္http://www.gissapa.blogspot.com

ဘိုဘိုေက်ာ္ၿငိမ္း | အဂၤါေန႔၊ ၾသဂုတ္လ ၁၆ ရက္ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ ၁၆ နာရီ ၀၂ မိနစ္

federal

က်ေနာ္တို႔ျမန္မာျပည္မွာ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္ စစ္တပ္က အာဏာသိမ္းတာကို အေၾကာင္းျပဖို႔ၾကိဳးစားရင္း စစ္အစိုးရ အဆက္ဆက္ ရဲ႕  ဦးေႏွာက္ ႐ိုက္စားမႈေၾကာင့္ ဖက္ဒရယ္ စံနစ္ဆိုလိုက္တာနဲ႔ အားလံုး လိုလိုက လက္တြန္႔ကုန္တယ္။

ဖက္ဒရယ္စံနစ္ ဆိုလိုက္တာနဲ႔ တိုင္းျပည္ၿပိဳကြဲေတာ့မယ့္ သေယာင္ေယာင္ ထင္ေယာင္ထင္မွား ျဖစ္လာၾကတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ျမန္မာေတြဟာ ဖက္ဒရယ္စံနစ္နဲ႔ ပတ္သက္လာရင္ ေလ့လာမႈနည္းတယ္လို႔ ျမင္မိတယ္။ ဖက္ဒရယ္စံနစ္ ဆိုလိုက္တာနဲ႔ တိုင္းရင္းသားေတြရဲ႕ပိုင္နက္၊ ငါတို႔နဲ႔ မဆိုင္သလို (ေရွာင္) ေနၾကတယ္။

ၿငိမ္းခ်မ္းမႈမရွိဘဲနဲ႔ တိုင္းျပည္ ျပန္လည္ မထူေထာင္ႏုိင္။ တိက်ခိုင္မာမွ်တတဲ့ ဖြဲ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံု ဥပေဒရွိမွ ျမန္မာျပည္တြင္း ေနထိုင္ၾကတဲ့ လူမ်ိဳးစုအားလံုး မိမိတို႔နယ္ေျမ၊ လုပ္ပိုင္ခြင့္နဲ႔ ရပိုင္္ခြင့္ေတြ ျပတ္ျပတ္သားသား တိတိက်က် သိရွိၾကမွာပါ။

တိုင္းရင္းသားေတြအေပၚ တရားမွ်တမႈရွိဖို႔ အေျဖရွာတဲ့ ေနရာမွာ ဖက္ဒရယ္ စံနစ္ဟာ အေျဖတခု ျဖစ္ႏုိင္စရာ ရွိပါတယ္။ သို႔ေသာ္ ဖက္ဒရယ္စနစ္ရဲ႕ ေကာင္းက်ိဳး ဆိုးက်ိဳးေတြကို သတိရွိရန္လည္း လိုပါတယ္။ ဒီေဆာင္းပါးရဲ႕ ရည္ရြယ္ခ်က္က ဖက္ဒရယ္စနစ္ကို နက္နက္ၾကည့္ၿပီး  ဖက္ဒရယ္စံနစ္မွာ ရင္ဆိုင္ရမယ့္ စိမ္ေခၚမႈမ်ား (challenges)ကို ေတြးေတာႏုိင္ၾကဖို႔ ျဖစ္ပါတယ္။

အခ်က္က်က် ေဆြးေႏြးႏိုင္ရန္လည္း ျပင္ဆင္ထားသင့္သည္။ ဖြဲ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံု ဥပေဒ ျဖစ္တဲ့အတြက္ (ဥပေဒ) ေရးရာေတြ ပါဝင္လာသလို၊ ႏုိင္ငံေရးမူ (principles)နဲ႔ အေတြး အေခၚေတြ ပါဝင္လာတာမို႔ အခ်ိန္ယူ ေလ့လာသင့္ တယ္လို႔ ယူဆမိလို႔ပါ။

အေမရိကန္ဥပမာ

စာေရးသူ၏ အျမင္ကိုေျပာရလွ်င္ ႏုိင္ငံအမ်ားမွာ မွ်တခိုင္မာတဲ့ ဖြဲ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံု ဥပေဒကို ေရးဆြဲခဲ႔သူမ်ားသည္၎၊ ခိုင္မာသည္ထက္ ခိုင္မာေအာင္ ျပင္ဆင္ႏိုင္ခဲ့သူမ်ားမွာ၊ တုိင္းျပည္ကို ကိုယ္စား ျပဳႏုိင္တဲ့ လူေတာ္ ႏုိင္ငံေရးသမားမ်ား ျဖစ္ၾကပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရးသမားစစ္လွ်င္ တိုင္းျပည္ ေကာင္းက်ိဳးကို ေရွ႕႐ႈႏုိင္မႈေၾကာင့္လို႔ ခံယူမိပါတယ္။

ဥပမာ ဖြဲ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံု ဥပေဒ ဟုဆိုလိုက္လွ်င္ အေမရိကန္ႏုိင္ငံရဲ႕ ဖြဲ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံု ဥပေဒသည္ (စံ)အျဖစ္ အမ်ားက သတ္မွတ္ၾကရပါတယ္။ အေမရိကန္ ႏုိင္ငံ၏ ဖြဲ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံု အေျခခံဥပေဒ ျဖစ္ေျမာက္ေရးတြင္ အဓိက ပါဝင္ဦးေဆာင္ သြားသူတဦးမွာ အေမရိကန္ လြပ္လပ္ေရးတိုက္ပြဲတြင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေဂ်ာ႔ ဝါရွင္တန္၏ စစ္ဘက္ လက္ေထာက္ ကိုယ္ေရး အရာရွိအျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ခဲ႔သူ ဗိုလ္မႉးၾကီးေဟာင္း အက္လက္ဆန္ဒါးဟယ္မတင္ Alexander Hamilton ဆိုသူျဖစ္သည္။

အေမရိကန္ ႏုိင္ငံေရးသမားမ်ားကို ဖက္ဒရယ္စံနစ္ ဘာေၾကာင့္လိုေၾကာင္း သေဘာေပါက္ လက္ခံလာရန္ ဖက္ဒရယ္လစ္ စာတမ္း (၈၅) ေစာင္ကို ဂ်ိန္းမဒၵာဆင္ (James Madison ) ႏွင္႔ ဂၽြန္ေဂ်း (John Jay) တို႔ႏွင့္အတူ ေရးျပၿပီး ျပည္နယ္ေတြ လက္ခံလာေအာင္ တိုက္တြန္း ႏုိင္ခဲ့လို႔  အေမရိကန္ ဖြဲ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံု ဥပေဒကို အတည္ျပဳ ႏုိင္ခဲ့ၾကတာျဖစ္သည္။

စာတမ္း (၈၅) ေစာင္တြင္ အမ်ားစုကို ေရးသြား သူမွာ အက္လက္ဆန္ဒါး ဟယ္မတင္ ျဖစ္ပါတယ္။ ႏုိင္ငံျခားေရးနဲ႔ ပတ္သက္လာလွ်င္ ဂၽြန္ေဂ်းရဲ႕ စာတမ္း နံပတ္ (၃) ကို ခုထိ မွီျငမ္း ၾကရသလို၊ ဒီမိုကေရစီႏွင့္ ပတ္သက္လာလွ်င္ ဂ်ိန္းမဒၵာဆင္၏ စာတမ္း နံပတ္ (၅၁) သည္ အလြန္ တန္ဖိုးရွိပါတယ္။ လူ႔အခြင့္အေရးမ်ားကို ကာကြယ္ဖို႔နဲ႔ ဗဟို

အစိုးရ (ဝါ) ဖက္ဒရယ္ အစိုးရရဲ႕ အာဏာကို ကန္႔သတ္ဖို႔ အေမရိကန္ ဖြဲ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံုဥပေဒကို ျပင္ဆင္ သတ္မွတ္ ထားတဲ့ ပထမျပင္ဆင္ခ်က္ ဆယ္ခု စုေပါင္း ၿပီး Bills of Rights လို႔ေခၚၾကပါတယ္။

ဒီျပင္ဆင္ခ်က္ေတြကို ပထမ ကြန္ကရက္သို႔ ေရးဆြဲတင္သြင္း သူမွာ ဂ်ိန္းမဒၵာဆင္ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ သူ႔ကို တခ်ိဳ႕က အေမရိကန္ဖဲြ႔စည္္း အုပ္ခ်ဳပ္ပံုဥပေဒ၏ ဖခင္ဟု သတ္မွတ္ၾကပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ဂ်ိန္းမဒၵာဆင္ဟာ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုရဲ႕ စတုတၳေျမာက္ သမၼတ ျဖစ္လာပါတယ္။

ဂၽြန္ေဂ်းဟာ အေမရိကန္လြပ္လပ္ေရးဖခင္ ေတာ္လွန္ေရးသမား တဦးအျပင္ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုရဲ႕ ပထမ ဦးဆံုးေသာ တရားသူႀကီးခ်ဳပ္ ျဖစ္လာပါတယ္။ အက္လက္ဆန္ဒါး ဟယ္မတင္ဟာ အေမရိကားမွာ ေမြးဖြားသူ မဟုတ္တဲ့ အတြက္ သမၼတ ျဖစ္ခြင့္ မရွိပါ။

သို႔ေသာ္ သူသည္ ပထမဦးဆံုး ဘ႑ာေရးဝန္ၾကီး ျဖစ္႐ံုမက ႏုိင္ငံေတာ္ဘဏ္ကို စတင္ တည္ေထာင္ခဲ့သူလည္း

 ျဖစ္ပါတယ္။ သမၼတ ေဂ်ာ့ဝါရွင္တန္၏ အစိုးရအဖြဲ႔မွာ အာဏာအရွိဆံုးနဲ႔ အစြမ္းအထက္ဆံုး ပုဂၢိဳလ္ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒါ့အျပင္ သူတို႔ေခတ္က အာဏာအၾကီးဆံုးပါတီ ဖက္ဒရယ္လစ္ ပါတီ (Federalist Party) ရဲ႕ ေခါင္းေဆာင္လည္း

ျဖစ္ပါတယ္။ ထိုစဥ္အခါက ဒီပါတီရဲ႕အဓိက ၿပိဳင္ဖက္ ပါတီမွာ ဒီမိုကရက္တစ္-ရီပတ္ဖလင္ကင္ပါတီျဖစ္ၿပီး ဂ်ိန္း မဒၵာဆင္နဲ႔ ေသာမတ္ဂ်က္ဖါဆင္ တို႔က ဦးေဆာင္ၾကပါတယ္။

ေသာမတ္ဂ်က္ဖါဆင္သည္ ဖြဲ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံုဥပေဒျပဳ အစည္းအေဝးျပဳလုပ္စဥ္က ျပင္သစ္တြင္ သံအမတ္အျဖစ္ တာဝန္ ထမ္းေဆာင္လ်က္ ရွိေပမယ့္ သူ႔မိတ္ေဆြ ဂ်ိန္းမဒၵာဆင္က ျဖစ္စဥ္ အလံုးစံုကို စာေရး အေၾကာင္းၾကားလ်က္ ရွိပါတယ္။

ယေန႔ေခတ္မွာ အလြန္အေရးပါတဲ့ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးနဲ႔ ဘာသာေရးခြဲျခားရမည္ (Separation of Church and State) ဟူေသာ (အသိ) ၊ (အဆို) ဟာ ပင္မဥပေဒမွာ မပါ ၊ ေသာမတ္ဂ်က္ဖါဆင္၏ ေဆြးေႏြးခ်က္ မ်ားကို ကိုးကားကာ (စံ) အျဖစ္ မွတ္ယူထားၾကျခင္းပါတယ္။ ယေန႔ ေခတ္မွာ ဖြဲ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံုဥပေဒနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အျငင္းအခုန္ျဖစ္ၾကတိုင္း ဖက္ဒရယ္လစ္ စာတမ္း (၈၅) ခု ကို ရည္ၫြန္း ၾကရပါတယ္။

ဥပမာ သမၼတဘုရ္ ၏ အီရတ္စစ္ပြဲ ၾကီးၾကပ္မႈအေပၚ အျငင္းအခုန္ျဖစ္ၾကစဥ္က သမၼတရာထူးနဲ႔ အတူ တြဲဖက္ပါဝင္လာတဲ့ အာဏာ (Embedded Power of the Presidency) ဆိုတာကိုကိုင္ဆြဲၿပီး ျငင္းဆိုခုခံခဲ့ၾကပါတယ္။ ဖက္ဒရယ္လစ္ စာတမ္းကို တိုင္တြယ္ၿပီး ျငင္းဆို ၾကပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ အေမရိကန္ ဖြဲ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံုဥပေဒနဲ႔ ပတ္သက္လာရင္ ဖက္ဒရယ္လစ္ စာတမ္းဟာ တိုင္တည္ကိုးကားစရာ ျဖစ္ပါတယ္။

အေမရိကန္ႏုိင္ငံမွာ ဖက္ဒရယ္လစ္ လူ႔ေဘာင္အဖြဲ႔အစည္း (Federalist Society for Law and Public Policy Studies) ဟာ ၁၉၈၂ ခုႏွစ္က ေရးလ္ ၊ဟားဗတ္ ႏွင္႔ ရွီကာကို တကၠသိုလ္ေတြက ဥပေဒ ေက်ာင္းသားမ်ားက စတင္ဖြဲ႔စည္းခဲ႔ၾကရာက ယေန႔ဆိုလွ်င္ တရားသူၾကီးခ်ဳပ္ အဖြဲ႔အဝင္ေတြအျပင္ နာမည္ေက်ာ္ တရားသူၾကီးမ်ားနဲ႔ ဥပေဒပညာရွင္မ်ားပါဝင္တဲ့ အဖြဲ႔အစည္းၾကီးျဖစ္ေနပါၿပီ။

လြပ္လပ္ေရး ေခါင္းေဆာင္ေတြရဲ႕အေတြး၊ မူ (Principles) ၊ (အႏွစ္)(Essence) တို႔မွာအႏွစ္ ၂ဝဝ ေက်ာ္ သည့္တိုင္ တန္ဖိုးရွိေနေသးေၾကာင္း သာဓကပင္ျဖစ္ပါတယ္။ အေမရိကန္ ဖြဲ႔စည္း အုပ္ခ်ဳပ္ပံုဥပေဒကို ဦးေဆာင္ ေရးဆြဲသြား သူမ်ားမွာ လြပ္လပ္ေရးဖခင္ ႏိုင္ငံေရးသမားမ်ားသာမက ဥပေဒပညာရွင္မ်ား လည္းျဖစ္ၾကပါတယ္။

စာဖတ္သူလူငယ္မ်ားကို သတိျပဳ ေစလိုသည္မွာ၊ အေမရိကန္ ဖြဲ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံု ဥပေဒမွာ ပံုသ႑န္ (Form & Format) ဆိုတာႏွင့္ အႏွစ္သာရ (Essence) တို႔ကို ခြဲျမင္ေစခ်င္ပါတယ္။ အေမရိကန္ ဖြဲ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံု ဥပေဒတြင္ အာဏာကို တေနရာတည္းမွာ စုပံုမထားဘဲ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး၊ ဥပေဒျပဳစုေရး၊ တရားေရးဟူ၍ (ခြဲျခား) ထားၿပီး တဘက္ႏွင့္ တဘက္ ထိန္းထားျခင္းကို အာဏာခြဲေဝမႈ (Separation of Power) ဟု အမည္တပ္ၾကပါတယ္။

နံမည္ၾကီးသေလာက္ တန္ဖိုးရွိေသာ တျခား (မူ) တခုမွာ (လြပ္လပ္စြာ ေျပာဆိုခြင့္) Freedom of Speech ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီ(မူ) (Principles) ဆိုတာေတြဟာလည္း အေမရိကန္ ဖြဲ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံုဥပေဒရဲ႕ (အႏွစ္သာရမ်ား) ျဖစ္၍ တန္ဖိုးအရွိဆံုး ျဖစ္ျခင္းေၾကာင့္ အေလးေပး သတိျပဳ ေလ့လာေစခ်င္ပါတယ္။

အေမရိကန္တို႔ဆီမွ (မူ)  နဲ႔ (အႏွစ္)  တို႔ကို ရယူႏုိင္ေအာင္ ႀကိဳးစားေစခ်င္တယ္။ ျဖစ္ႏုိင္လွ်င္ ဖက္ဒရယ္လစ္ စာတန္းကို ဖတ္ေစခ်င္ပါတယ္။ အင္တာနက္ေပၚမွာ (အြန္လိုင္း) ဖတ္ႏုိင္ပါတယ္။

တ႐ုတ္ဥပမာ

တ႐ုတ္ႏုိင္ငံဟာ ကြန္ျမဴနစ္အမည္ခံ တပါတီ အာဏာရွင္စံနစ္ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ဘာဥပမာ ယူစရာ ရွိသလဲလို႔ အေပၚယံေၾကာ ေမးခြန္းထုတ္စရာ ရွိႏုိင္ပါတယ္။ သို႔ေသာ္ အတြင္းက်က် ေလ႔လာလွ်င္ တိန္ေရွာက္ဖိန္ ျပင္ဆင္ခဲ့တဲ့ တ႐ုတ္ျပည္ရဲ႕ ပါတီ ဖြဲ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံု ဥပေဒမွာ အတုယူစရာေတြ ေနရွိပါတယ္။ တ႐ုတ္ျပည္ ႏုိင္ငံေရးမွာ ပါတီသည္သာ ပဓာဏ မဟုတ္ေပဘူးလား။

စာေရးသူရဲ႕အျမင္ကို ေျပာရပါလွ်င္ တိန္ေရွာက္ဖိန္နဲ႔ ေခ်ာင္အင္လိုင္းတို႔ဟာ (၂ဝ) ရာစုႏွစ္အတြင္း ထြန္းေပါက္လာတဲ့ အေတာ္ဆံုး ဉာဏ္အထက္ျမက္ဆံုး ႏုိင္ငံေရးသမားမ်ားလို႔ သတ္မွတ္ႏုိင္ပါတယ္။

တိန္ေရွာက္ဖိန္ကို တ႐ုတ္ျပည္ၾကီးရဲ႕ စီးပြားေရး တိုးတက္ေအာင္ ေျပာင္းလဲေပးခဲ့တဲ့ ႏုိင္ငံေရး ေခါင္းေဆာင္အျဖစ္သာ ထင္လြယ္ျမင္လြယ္ ျမင္မိၾကပါလိမ့္မယ္။ ဒါေပမယ့္ ႏုိင္ငံေရးမတည္ၿငိမ္ဘဲ ဘယ္ႏုိင္ငံမွ စီးပြားေရး ေရရွည္ တိုးတက္ ၾကီးပြားေအာင္ မၾကံေဆာင္ႏိုင္ပါဘူး။

ဒါ့ေၾကာင့္ ႏုိ္င္ငံေရး တည္ၿငိမ္ေအာင္ ေဖၚေဆာင္ေပးသြားတဲ့ တိန္ေရွာက္ဖိန္ရဲ႕ ဦးေဆာင္မႈဟာ စီးပြားေရးနည္းတူ တ႐ုတ္ေတြအတြက္ လြန္စြာတန္ဖိုးၾကီးပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ တ႐ုတ္ျပည္စနစ္ကိုလည္း ေလ့လာ႐ံုမက အတုယူစရာ

ေတြကို ျမန္မာျပည္အတြက္ ထည့္သြင္း စဥ္းစားသင့္ပါတယ္။

ေမာ္စီတံုးက အာဏာအေၾကာင္း ေကာင္းေကာင္း နားလည္တဲ့ အာဏာရွင္စစ္စစ္ ျဖစ္ပါတယ္။ အာဏာရွင္တိုင္း

ျဖတ္သန္းရတဲ့ အဆင့္(၂) ဆင့္ရွိပါတယ္။ အာဏာတည္ေဆာက္ျခင္းနဲ႔ အာဏာ ထိန္းသိမ္းျခင္း တို႔ျဖစ္ၾကပါတယ္။ အာဏာတည္ေဆာက္တဲ့ ကာလမွာ၊  အတြင္းအျပင္ ရန္သူနဲ႔ ရန္သူလို႔ ထင္ရသူေတြကို ဖယ္ရွား သုတ္သင္ရတဲ့ အတြက္ တိုင္းျပည္တည္ေဆာက္ေရးကို အမ်ားအားျဖင့္ ဂ႐ုမျပဳႏုိင္ၾကပါဘူး။

အာဏာ တည္ေဆာက္ၿပီးသကာလ အာဏာ ထိန္းသိမ္းေရးကို ဦးစားေပးရျပန္ပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ အာဏာတည္ ၿမဲေသာ အာဏာရွင္မ်ားသည္ တိုင္းျပည္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးထက္ မိမိအာဏာ ထိန္းသိမ္းေရးကို အေရးေပးၾကရပါတယ္။

ေမာ္ ကိုၾကည့္လွ်င္ ေမာ္သည္ ဥကၠ႒ ရာထူးကိုသာ ကိုင္ထားပါတယ္။ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး (အစိုးရ)ကို ေခ်ာင္အင္လိုင္းႏွင့္

သာ လႊဲထားပါတယ္။

ဒါေပမယ့္ ေပၚလစ္ျဗဴ႐ိုကအစ ဘယ္သူ ဘယ္ေနရာခန္႔ဆိုတဲ့ အာဏာကို ေမာ္ကကိုင္ထားၿပီး ထိပ္က ဘယ္သူ ဘာလုပ္ေနတယ္ ဆိုတာကို အခ်ိန္ျပည့္ ထိုင္ၾကည့္ေနရပါတယ္။

ဒီေလာက္ သတိရွိတာေတာင္ ခုန္ျပန္ ေက်ာ္လႊား အစီအစဥ္ ခြက္ခြက္လန္ေအာင္္ က်ဆံုးၿပီးေနာက္ ေမာ္ အျပစ္တင္

ခံရပါတယ္။ ပါတီနဲ႔တိုင္းျပည္ကို လူေရွာက္ခ်ီႏွင့္ တိန္ေရွာက္ဖိန္တို႔က ျပန္လည္ ကယ္တင္ခဲ့ၾကရပါတယ္။

ႏွစ္ဦးစလံုးမွာ လူေတာ္မ်ားျဖစ္ပါတယ္။ လူေရွာက္ခ်ီက အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွာသာ ေတာ္သည္မဟုတ္ သေဘာတရားေရးရာ တြင္လည္း အလြန္ေတာ္ပါတယ္။ သမၼတျဖစ္လာ ၿပီးေနာက္ ေမာ္ရဲ႕ အ႐ိုက္အရာကို ခံမည့္သူအျဖစ္ အမ်ားရဲ႕ သတ္မွတ္ျခင္းကို ခံခဲ့ရပါတယ္။

သို႔ေသာ္ လူ ႏွင့္တိန္တို႔ (၂) ဦးသည္ အာဏာရွင္ေအာက္တြင္ ရွင္သန္ႏုိင္ရန္ အေရးအၾကီးဆံုးေသာ (လိုက္နာမႈ) (Cardinal Rule) ကို သတိလက္လြတ္ခဲ့ၾကတယ္။ အဲဒါကေတာ့ ဘယ္ေသာအခါမွ အာဏာရွင္ကို မေက်ာ္ရ။ လူ

ႏွင့္ တိန္တို႔က ေမာ္ကို အသိမေပးဘဲ အမိန္႔ေတြ ထုတ္လာၾကပါတယ္။

ေမာ္ က ငါေသသြားသည့္ အလား  ဒီ(၂) ေယာက္ လုပ္ေနၾကတယ္လို႔ သတိေပးသည့္တိုင္ သတိ မရွိခဲ႔ၾကပါဘူး။ ပါတီျဗဴ႐ိုကရက္မ်ားမွာ လူ ႏွင့္ တိန္ တုိ႔ရဲ႕ လူေတြ။ ေနာက္ဆံုး ေမာ္ က အေတြ႔အၾကံဳႏုနယ္တဲ့ လူငယ္ ေက်ာင္းသား မ်ားကို အားယူၿပီး ယဥ္ေက်းမႈေတာ္လွန္ေရးလို႔ အမည္တပ္ကာ အာဏာျပန္သိမ္းခဲ႔ရပါတယ္။ အမွန္က ကိုယ့္တပ္ကို ကိုယ္ျပန္နင္းခိုင္းျခင္းပင္ ျဖစ္တယ္။ အႏၲရယ္ အလြန္ၾကီးပါတယ္။ တိုင္းျပည္ အလြန္နစ္နာခဲ့ပါတယ္။ လူသန္းႏွင္႔ ခ်ီ၍ ေသေၾက ၾကရတယ္။

သို႔ေသာ္  ေမာ္စီတံုးသည္ ၿပိဳင္ဘက္ လူေရွာက္ခ်ီကိုသာ အေသႏွိပ္ကြပ္ခဲ့သည္၊ တိန္ကို အေသမသတ္။ အစိုးရကို ဦးစီးရန္ တိန္ကို အသာေလးေခ်ာင္ထိုးထား ၊ (ခ်န္)  ထားခဲ့ပါတယ္။ ေခ်ာင္အင္လိုင္းရဲ႕ ေထာက္ခံ အားေပးမႈနဲ႔ ျပန္ေခါင္းေထာင္ လာေသာ တိန္ေရွာက္ပိန္ဟာ ေမာ္ေသသြားၿပီး စစ္တပ္ရဲ႕ ေထာက္ခံ အားေပးမႈနဲ႔ အာဏာျပန္ရ လာပါတယ္။

ဒီအခါမွာ အာဏာရွင္ တဦးတည္းကို အာဏာ ပံုအပ္ထားတဲ့ အႏၲရယ္ကို လက္ေတြ႔ ခံစားခဲ့ရတဲ့ အတြက္ အာဏာကို တဦးတေယာက္ လက္ထဲ ထားမည့္အစား (စုေပါင္း ေခါင္းေဆာင္မႈ) ပံုသ႑န္ကို ပံုသြင္းခဲ့ပါတယ္။

ဒါ့အျပင္ အေရးအႀကီးဆံုးအခ်က္က တအုပ္စုမွ တအုပ္စုသို႔ အာဏာလႊဲ ေျပာင္းျခင္းကို ပါတီ ဖြဲ႔စည္းပံု ဥပေဒမွာ ထည့္ၿပီး (စံနစ္) အျဖစ္ ပံုေလာင္းခဲ့ျခင္းပါ။ ဒါကို အဂၤလိပ္ လို  Institutionalized လုပ္တယ္လို႔ ေခၚၾကပါတယ္။

ဒါ့ေၾကာင့္ သံုးဆက္ေျမာက္ (3rd generation)၊ ေလးဆက္ေျမာက္ (4th generation) ေခါင္းေဆာင္မ်ား ဆိုၿပီး ေပၚထြက္ ခဲ့ပါတယ္။ လာမယ့္ႏွစ္ ၊ ၂ဝ၁၂ တြင္ ငါးဆက္္ေျမာက္ (5th generation) ေခါင္းေဆာင္မ်ား ေနရာယူ ၾကေတာ့မယ္။

စံနစ္မွာ ထိပ္ဆံုးပုဂၢိဳလ္က သမၼတ၊ ပါတီဥကၠ႒၊ စစ္ေကာ္မရွင္ ဥကၠ႒ ရာထူး သံုးခု စလံုးကို ရယူၿပီး ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ႏွင့္ တြဲကာ တာဝန္ယူရပါတယ္။ အာဏာလႊဲေျပာင္း ေပးတဲ့အခါလည္း ထိပ္ဆံုး (၂)ဦးသာ မဟုတ္ ထိပ္ပိုင္း ေခါင္းေဆာင္

ေနရာ ယူထားသူမ်ား အုပ္စုလိုက္ ေနရာဖယ္ ေပးၾကရပါတယ္။

ဤသို႔ စံနစ္တက် စုေပါင္းေခါင္းေဆာင္မႈ ေနရာဖယ္ေပးျခင္းရဲ႕ အဓိက အက်ိဳးမွာ စီးပြာေရးနဲ႔ ပါတီရဲ႕ ေအာင္ျမင္မႈမ်ားကို အေႏွာက္အယွက္ မရွိဘဲ (ဆက္လက္) ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ျခင္း (continuity) ပင္ျဖစ္ ပါတယ္။ တဦးတည္း အာဏာရွင္ျဖစ္ရန္ အာဏာတိုက္ပြဲမ်ားမလို၊ အာဏာတည္ေဆာက္မႈအတြက္ အခ်ိန္ျဖဳန္းစရာမလို၊ အမ်ား သေဘာတူထားေသာ ေပၚလစီ မ်ားလည္း ဦးေဆာင္သူအေပၚမူတည္ၿပီး ေမွာက္ခ်ီလွန္ခ်ီ ေျပာင္းစရာမလို တေျပးညီ တိုးတက္ခြင့္ ရရွိ ႏုိင္ပါတယ္။

တိန္ေရွာက္ဖိန္၏ သစၥာရွိမႈဟာ တ႐ုတ္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီနဲ႔ တ႐ုတ္ျပည္သူေတြအေပၚ ျဖစ္ပါတယ္။  မာက္စ္ဝါဒ အေပၚ မဟုတ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ လက္ေတြ႔ အေကာင္အထည္ မေဖၚႏုိင္တဲ့ ဆိုရွယ္လစ္ စီးပြားေရး စနစ္ကို စြန္႔လႊတ္တာ မေကာင္းလွေသာ္လည္း လက္ေတြ႔က်တဲ့ အရင္းရွင္ ေစ်းကြက္ စီးပြာေရးစနစ္ကို ကူးေျပာင္းကာ တ႐ုတ္ျပည္သူ

သန္း ၃ဝဝ ေက်ာ္ေက်ာ္ကို ဆင္းရဲတြင္းမွ ဆြဲတင္ႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။

ျပည္သူ အားလံုး မဟုတ္သည့္တိုင္ေအာင္ အမ်ားက ကြန္ျမဴနစ္ေအာက္မွာလို ဆင္းဆင္းရဲရဲ မေနရလွ်င္ ျပည္သူေတြ လည္း မဆူပူေတာ့။ တိန္တို႔ တည္ေထာင္ခဲ့ေသာ ကြန္ျမဴနစ္ ပါတီလည္း တည္ၿမဲ ေနေပမည္။ ထို႔အျပင္ လာမည့္ ၁၅ ႏွစ္၊ အႏွစ္ ၂ဝ ကာလတြင္ တ႐ုတ္ျပည္ၾကီးသည္ ကမၻာ႔ အခ်မ္းသာဆံုးႏုိင္ငံ ျဖစ္လာလွ်င္ တ႐ုတ္ေတြ ဂုဏ္ယူကာ ပိုတိုးတက္ ညီၫြတ္ လာစရာရွိပါတယ္။

တိန္ေရွာက္ဖိန္ ထားခဲ့တဲ့ စံနစ္မွာ အျပင္လူေတြ အသိနည္းတဲ့ စနစ္တခုက သက္တန္း(၂) ႀကိမ္ၿပီး၍ ရာထူး ဖယ္ေပး ရေသာ လူၾကီးမ်ားဟာ အနားယူစရာမလိုပါ။ ပါတီ၏ထိပ္ ဆံုးမွာ (ပါတီ)ကို ေစာင့္ေရွာက္ေနေသာ ပဲ႔ကိုင္ ျဗဟၼာႀကီး

မ်ား (Elders)အျဖစ္ ဆက္လက္ ရပ္တည္ေနပါေသးတယ္။

ဥပမာ တိန္ေရွာက္ဖိန္လက္ထက္က ေခ်ာင္အင္လိုင္းရဲ႕ မိန္းမ အပါအဝင္၊ သမၼတေဟာင္း လီ့ရွင္နင္း (Li Xiannian) တို႔ပါဝင္ေသာ (လူႀကီး) (၆) ေယာက္ က ပါတီကို ပဲ့ကိုင္ ေပးးသြားၾကပါတယ္။ ရန္စီမင္းကို တိန္ေရွာက္ဖိန္က အဆိုျပဳတဲ့အခါ ဤလူႀကီး (၆) ေယာက္ကပဲ သေဘာတူ ေရြးခ်ယ္ခဲ့ၾကျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ တဖန္ တိန္ေရွာက္ဖိန္ဆီမွ က်န္ဇီမင္းကို တင္ခဲ့သူမွာ လီ့ရွင္နင္း ျဖစ္ပါတယ္။

ၿပီးခဲ့တဲ့ ပါတီ အစည္းေဝးပြဲမွာ (၅)ဆက္ေျမာက္  ေခါင္းေဆာင္ေတြကို အၿပီးသတ္ ေရြးခ်ယ္ရာ လက္ရွိေခါင္းေဆာင္ ဟူက်င္ေတာင္ရဲ႕လူ အေရြးခ်ယ္မခံရ။ ဟူက်င္ေတာင္ရဲ႕ (အား) ျဖစ္တဲ့ ကြန္ျမဴနစ္ လူငယ္အုပ္စုနဲ႔ အၿပိဳင္ျဖစ္တဲ့ Princelings  ဟုေခၚေသာ (လူႀကီးမ်ား၏ သား သမီး)မ်ား အုပ္စုက စီက်င္းပင္ Xi Jinping အေရြးခံရပါတယ္။

စီက်င္းပင္၏ဖခင္မွာ ေမာ္တို႔ေခတ္ ေတာ္လွန္ေရးသမားၾကီး ျဖစ္ၿပီး ဒုဝန္ၾကီးခ်ဳပ္ေဟာင္းလည္း ျဖစ္သူပါ။ ဒီလို ဟူက်င္ေတာင္ရဲ႕ လူ အေရြးမခံရျခင္းမွာ ဟူ နဲ႔ မတည့္တဲ့ က်န္ဇီမင္း၊ (လူႀကီး) အဖြဲ႔တြင္ရွိေနလို႔ဟု အကဲခတ္သူမ်ား

က ယူဆၾကပါတယ္။ က်န္ဇီမင္း တေယာက္တည္း မဟုတ္ သူနဲ႔ ေခတ္ၿပိဳင္ အုပ္ခ်ဳပ္သူမ်ားလည္း လူႀကီး အဖြဲ႔တြင္ ရွိေနရာ သူတို႔မွာ ျငင္းပိုင္ခြင့္ ရွိပါတယ္။

ေနာက္ (၁ဝ) ႏွစ္ တြင္ (၆) ဆက္ေျမာက္ ပါတီ ေခါင္းေဆာင္ကို ေရြးခ်ိန္ေရာက္လွ်င္ က်န္ဇီမင္းတို႔လူစု ရွိၾကေတာ့

မည္ မဟုတ္။ ဟူ တို႔အုပ္စုက ေရြးခြင့္ရၾကမည္။ ဒါ့ေၾကာင့္ လက္ရွိပါတီ ေခါင္းေဆာင္က မ်ိဳးဆက္ တဆင့္ေက်ာ္ကို

ေရြးခြင့္ရၾကမည့္ စံနစ္ျဖစ္ေပၚလာရပါတယ္။ (မွတ္ခ်က္။ က်န္ဇီမင္း သာမက ဟူဂ်င္ေတာင္ကိုလည္း တိန္ေရွာက္ဖိန္ ကပင္ ေရြးခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။)

ဒီေနရာမွာ မီးေမာင္းထိုးျပခ်င္တာ တခုရွိပါတယ္။ အာဏာရွင္မ်ား သာမက ေခါင္းေဆာင္တိုင္းဟာ မိမိအုပ္ခ်ဳပ္မႈ

ကာလ ၿပီးဆံုးသြားတဲ့အခါ က်န္ခဲ့မည့္ (သမိုင္းႏွင့္ အေမြ) (Legacy) အတြက္ စိတ္ပူၾကရသည္။ တိန္ေရွာက္ဖိန္ တည္ထြင္ခဲ့တဲ့ စနစ္ မွာ (လူတဦး) ရဲ႕ အေမြထက္ (ပါတီ) ရဲ႕ အေမြ ကို (ေရာင္ျပန္ဟပ္) ေစျခင္း ျဖစ္တယ္။ (တိန္) ခ်ခဲ့ေသာ (ေပၚလစီ)မ်ား ဆက္လက္ ရွင္သန္ေစဖို႔ အစီအမံမ်ားျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ၾကည့္တတ္၊ ျမင္တတ္ သူမ်ားအဖို႔ တိန္ေရွာက္ဖိန္သည္ လြန္စြာ ဉဏ္ပညာၾကီးမား အလြန္အေျမႇာ္အျမင္ၾကီးေသာ ပုဂၢိဳလ္ႀကီး ျဖစ္ပါတယ္။

ဒီလို ႏုိင္ငံေရးဘက္မွာ ေျပာင္ေျမာက္႐ံုမက စီးပြားေရးဘက္တြင္လည္း ကိုင္တြယ္သြား ပံုမ်ားမွာ လြန္စြာ ပညာပါ လွသည္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ကြန္ျမဴနစ္စံနစ္ကို ခါးခါးသီးသီး ဆန္႔က်င္ေသာ စာေရးသူက တ႐ုတ္ျပည္အေၾကာင္း ေလ့လာရင္း တိန္ေရွာက္ဖိန္ရဲ႕ ႏုိင္ငံေရး အသိစြမ္းအား ျမင့္မားပံုမ်ားကို သိျမင္လာတဲ့အခါ တိန္ေရွာက္ဖိန္လို လူမ်ိဳးကုိ မေလးစားဘဲ မေနႏုိင္ပါ။

တ႐ုတ္ႏိုင္ငံဟာ တပါတီအာဏာရွင္ စံနစ္ျဖစ္တာေၾကာင့္ အဓိက အာဏာ မ႑ိဳင္ေတြထဲမွာ ပါတီ၊ အစိုးရ၊ စစ္တပ္ ဆိုၿပီး ခြဲျခားထားေပမယ့္ ပါတီဟာ အဓိကပဲ။ ဒါ ေၾကာင့္ ပါတီရဲ႕ ရပ္တည္မႈ ပံုသ႑ာန္ ဟာ အေရးၾကီးလွပါတယ္။ ဖြဲ႔သည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံု ဥပေဒ ဆိုတာကလည္း အာဏာမ႑ိဳင္ေတြကို ေဖၚ ေဆာင္တာဟာ အခရာ ပဲ မဟုတ္လား။

တ႐ုတ္ျပည္မွာ ဥပေဒျပဳ ကြန္ကရက္ ဆိုတာရွိေပမယ့္ ပါတီကခ်ေပးတဲ့ ဥပေဒေတြကို အတည္ျပဳ ေဖၚထုတ္ေပးရတဲ႔ ယႏၲရား သက္သက္ပါပဲ။ တ႐ုတ္ဖြဲ႔စည္းပံုမွာ စစ္တပ္ဟာ အစိုးရ ေအာက္မွာမရွိဘူး။ ေတာ္လွန္ေရး ကာလ ကတည္းက စစ္တပ္ကို ပါတီက စစ္ေကာ္မရွင္က တဆင့္ထိန္းခ်ဳပ္ထားတယ္။

လူသိနည္းတဲ့ ေမာ္ ရဲ႕  မိန္႔ဆိုခ်က္ တခုရွိေသးတယ္။ အဲဒါက ၁၉၂၉ ခုႏွစ္မွာ ေမာ္ ရြတ္ဆိုခဲ့တဲ့ (ပါတီက ေသနတ္

ကို ဦးစီးအုပ္ခ်ဳပ္ရမယ္တဲ့)။ ဒါေၾကာင့္ စစ္တပ္ကို စစ္ေကာ္မရွင္က အုပ္ခ်ဳပ္ၿပီး ၊ ပါတီက တခါ အေပၚက တက္ထိုင္ ထားတာပဲ။ တကယ္ေတာ့ တ႐ုတ္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး စံနစ္မွာ အားလံုးကို ပါတီက ခြစီးထားတာပါပဲ။

ေနာက္ အေရးႀကီးတဲ့ အခ်က္က တ႐ုတ္စနစ္မွာ ဒီမိုကေရစီ ဆိုတာက ျပည္သူအတြက္ မဟုတ္။ ေခါင္းေဆာင္ေတြကို ျပည္သူက ေရြးခြင့္ရွိသည္ မဟုတ္ ၊ ပါတီေကဒါေတြကပဲ ေရြးခြင့္ ရွိတာပါ။ အစိုးရ၊ ျပည္နယ္အစိုးရ၊ စစ္တပ္။ အားလံုးဟာ ပါတီ ကလူေတြ။ ပါတီေအာက္မွာပဲ။ ေနာက္ဆံုးေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ စစ္သား စစ္ဗိုလ္ ေတြဟာ (အုပ္ခ်ဳပ္သူ လူတန္းစား) လာျဖစ္သလို တ႐ုတ္ျပည္မွာလည္း ပါတီေကဒါေတြဟာ (အုပ္ခ်ဳပ္သူ လူတန္းစား) လာျဖစ္တာပဲ။

တ႐ုတ္ျပည္ရဲ႕  ထူးျခားတဲ့အခ်က္က တိန္တို႔လို ဉာဏ္ရွိတဲ႔ ေခါင္းေဆာင္ေတြက ႏုိင္ငံေရး တိုက္ပြဲမွာ အႏုိင္ရလာတဲ့ အတြက္ ပါတီေခါင္းေဆာင္ေတြဟာ တိုင္းျပည္အတြက္ ေရရွည္ကို ၾကည့္တတ္ၿပီး အာဏာရဲ႕ ဖ်က္စီးမႈၾကားက တိုင္းျပည္ခ်စ္တဲ့စိတ္၊ တိုင္းျပည္အတြက္ ဆိုတာကို အတိုင္းအတာ တခုအထိ ထိန္းသိမ္းထားႏိုင္တယ္။

ဒီမိုကေရစီ က်င့္သံုးတဲ့ အေမရိကန္ ပံုစံနဲ႔ ဒီမိုကေရစီ မက်င့္သံုးတဲ့ တ႐ုတ္ ပံုစံယွဥ္ရင္ ဒီမိုကေရစီကပဲ (မွ်တ) မႈကို ေပးႏုိင္တယ္ ဆိုတာ ရွင္းပါတယ္။ ဒီ့ျပင္ အေမရိကန္စံနစ္က အာဏာတဘက္စြန္း မေရာက္ေအာင္ ထိန္းထားတဲ့ (အႏွစ္) ေတြဟာ တန္ဖိုးၾကီးမားလွပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အႏွစ္ (၂ဝဝ) ေက်ာ္လာသည့္တိုင္ တန္ဖိုးမျပယ္ႏုိင္ပါ။

တ႐ုတ္ျပည္ၾကီးမွာေတာင္ ဗဟိုက ေပၚလစီကို ခ်ဳပ္ကိုင္ထားေပမယ့္ အေကာင္အထည္ေဖၚေတာ့ ျပည္နယ္ေတြကို လြတ္လပ္ခြင္႔ (Autonomy) ေပးးထားတာပဲ။ ဥပမာ ျမန္မာႏုိင္ငံအေရးဆိုရင္ ယူနန္ ျပည္နယ္ အစိုးရက အဓိက တာဝန္ယူ ေဖၚေဆာင္ရတာပါ။

လက္ရွိ တ႐ုတ္ပါတီတြင္းမွာေတာင္ တပါတီစံနစ္ဟာ ျပည္သူကို ကိုယ္စားျပဳရဲ႕လား ဆိုၿပီးေမးလာ ၾကၿပီ။ လက္ရွိစံနစ္နဲ႔ လာဘ္စားမႈကို တိုက္ဖ်က္ႏုိင္ပါ့မလားဆိုၿပီး သံသယရွိလာၾကၿပီ။ ၂ဝ၁ဝ ႏွစ္ ၾသဂုတ္လ ၅ရက္ မွာ သမၼတေဟာင္း လီ့ရွင္နင္းရဲ႕ သားမက္ ၊ တ႐ုတ္ကာကြယ္ေရးတကၠသိုလ္္ရဲ႕ ေက်ာင္းအုပ္ၾကီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီး လူရာေဇာင္ (Liu Yazhou) က ေရရွည္ (၁ဝႏွစ္အတြင္း) မွာ တ႐ုတ္ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီဟာ လက္ရွိ အာဏာရွင္စံနစ္မွ ပို၍ ဒီမိုကရက္တစ္က်ေသာ စံနစ္သို႔ ကူးေျပာင္း ၾကရမည္၊ တျခားထြက္ေပါက္ မရွိဟု တ႐ုတ္ သတင္းသမားေတြကို ေျပာၾကားခဲ႔ပါတယ္။

ႏွစ္ရက္အၾကာမွာ ပါေမာကၡ ဟူစင္ေထာင္ (Hu Xingdou) က တ႐ုတ္ျပည္မွာ လူမူေရး တရားမွ်တမႈ ေပ်ာက္ဆံုး

ေနမႈဟာ တ႐ုတ္ျပည္ႀကီးကို အႏၲရယ္လမ္းေပၚသို႔ တြန္းပို႔ေနသည္။ ႏုိင္ငံေရး ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈမ်ားျပဳ၍ တ႐ုတ္ျပည္သူ ေတြရဲ႕ လြပ္လပ္ခြင့္နဲ႔ ရပိုင္ခြင့္မ်ားကို ျပည္သူမ်ားကို ျပန္ေပးသင့္တယ္လို႔ ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။ သူကပင္ တရားမွ်တတဲ့ လူမႈေရးကို အေျခခံေသာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးစံနစ္ Constitutional Socialism ကိုထူေထာင္ရမည္ဟု ေဝါဟာရ အသစ္ကို ေဖၚေဆာင္လာပါတယ္။

ဒါ့အျပင္ အေမရိကန္ႏုိင္ငံ ဤမွ်ရွည္ၾကာစြာ ေအာင္ျမင္ျခင္းက တရားဥကေဒစိုးမိုးေရး Rule of Law ေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။ ေငြေၾကာင့္မဟုတ္။ တ႐ုတ္ေတြ ေငြကိုကိုးကြယ္ေနျခင္းမွာ မွားသည္။ တ႐ုတ္ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီလည္း ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲ ရမယ္။ လက္ရွိအေနအထားအတိုင္း မသြားႏိုင္ဟု ဆိုလာျပန္တယ္။

ျမန္မာႏုိင္ငံမွာေတာ့ စစ္တပ္ဟာ အုပ္ခ်ဳပ္သူ လူတန္းစားလာျဖစ္ေတာ့ အာဏာရဲ႕ ဖ်က္စီးမႈကို မခံႏိုင္ဘဲ တိုင္းျပည္ ခ်စ္တဲ့စိတ္၊ အမ်ိဳးခ်စ္စိတ္ ဆိုတာေတြဟာ ေပ်ာက္ဆံုး ကုန္တယ္။ လတ္တေလာ အက်ိဳးအျမတ္ေတြကို ဦးစားေပးကာ ေရရွည္ တိုင္းျပည္အက်ိဳးကို မ်က္ေျချပတ္ခဲ့ၾကတယ္။

အႏွစ္ပါတဲ့ ဒီမိုကေရစီ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ေပ်ာက္ဆံုးခဲ့တာ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္ ကတည္းကပါ။ တ႐ုတ္ေတြေတာင္ တိုင္းျပည္ တိုးတက္ေခတ္မွီလာေတာ့ ျပည္သူေတြရဲ႕ လြပ္လပ္ခြင့္နဲ႔ ေရရွည္အတြက္ တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရးကို စဥ္းစားလာတတ္ၿပီ။

ျမန္မာႏုိင္ငံမွာလည္း ဒီမိုကေရစီ အႏွစ္ပါတဲ့အျပင္ တို္င္းရင္းသား ေတြအေပၚ တရားမွ်တတဲ့ ဖြဲ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံု ဥပေဒ ရွိမွ စစ္မွန္တဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို ရႏုိင္မွာပါ။ ျမန္မာျပည္ ဖြဲ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံု အေျခခံဥပေဒ ျပန္ျပင္ေရးရင္ ထည့္သြင္း စဥ္းစား ႏိုင္ေအာင္ပါ။

ဖက္ဒရယ္ လို႔ၾကားလိုက္တာနဲ႔ တိုင္းျပည္ဖ်က္ၿပီလို႔ ေၾကာက္စရာ မလိုပါ။ ဖက္ဒရယ္ စံနစ္မွာ ေကာင္းတာေတြ ရွိသလို ဖက္ဒရယ္ ဆိုလုိက္တာနဲ႔ အေျဖရၿပီလို႔ အားကိုးလြန္ဖို႔ မသင္႔ပါ။ ဖက္ဒရယ္စံနစ္မွာ သတိရွိစရာ အခ်က္ေတြ အမ်ားၾကီး ရွိပါတယ္။ စံနစ္ဆိုတာ (သိ) မွ (ကိုင္တြယ္) တတ္မွ အက်ိဳးျဖစ္ထြန္းႏုိင္တာပါ။

(ကိုးကား ။ General and scholar test reform waters By Wu Zhong, China Editor Aug 12, 2010 ကို ကိုးကား ပါသည္။)

အပို္င္း (၂) ကိုဆက္လက္ေဖၚျပပါမည္။